Perfectionisten zijn mensen die alles tot in de puntjes goed willen uitvoeren en het allerbeste resultaat willen neerzetten.
Eigenlijk is perfectionisme op zich een goede eigenschap, maar tegelijk kan dit wel tot grote druk of problemen leiden die je belemmeren in je levensvreugde of bewegingsvrijheid.
Alleen maar tevreden kunnen zijn wanneer je de beste bent of uitzonderlijke resultaten kan leveren, altijd voor iedereen goed willen doen of de drang hebben om steeds meer te willen doen dan gevraagd wordt, dat kan je leven stevig onder druk zetten.
Het is daarom goed om de eigenschap bij jezelf te (h)erkennen en verder te onderzoeken.
Deze kenmerken zien we vaak terugkomen bij perfectionisten:
1. Onrealistische eisen
De doelen die een perfectionist zichzelf stelt zijn vaak niet realistisch. Het verschil met ambitieuze mensen, die zichzelf hoge doelen stellen en het vaak ook leuk vinden om de lat nog wat hoger te leggen voor zichzelf schuilt erin dat de lat van een perfectionist vaak bij voorbaat te hoog ligt, waardoor de doelen niet haalbaar zijn.
Voorbeeld: ik mag geen fouten maken of anderen mogen niet zien dat ik zenuwachtig ben.
2. Kritische blik
Iemand die veel wil presteren is trots op wat hij bereikt heeft en ondersteunt anderen ook graag. Perfectionisten zien veel meer de kleinste foutjes of imperfecties, zowel in het eigen werk als in dat van anderen. Ze oordelen vaak hard over zichzelf of anderen wanneer zaken niet lopen zoals zij verwacht hadden of in hun ogen mislukken.
3. Laag gevoel voor eigenwaarde
Ambitieuze mensen kijken op een positieve manier naar zichzelf, ze hebben een gezond gevoel voor eigenwaarde. Perfectionisten zijn vaak kritisch voor zichzelf, hebben een schuldgevoel of voelen zich ongelukkig vanuit een laag gevoel voor eigenwaarde. Ze kunnen zich hierdoor soms ook eenzaam of geïsoleerd voelen. Hun rigide manier van denken en doen en kritische aard kan anderen dan ook wel eens op afstand houden.
4. Angst voor mislukking
Perfectionisten voelen veel vaker angst voor mislukking dan wie op een gezonde manier ambitieus is. Voor een perfectionist is het resultaat in die mate belangrijk dat alles minder dan de perfectie een grote teleurstelling betekent, waardoor de mogelijkheid van die mislukking een erg angstig vooruitzicht kan worden.
Voorbeeld: "Ik weet zeker dat mijn baas me zwak zal vinden als ik me een paar dagen ziek meld, ook al voel ik me echt slecht" of "Ook al heb ik er alles aan gedaan en heb ik er het hele weekend aan gewerkt, ik weet zeker dat er weer fouten in zullen zitten".
5. Focus op resultaten
Wie erg ambitieus is kan genieten van het proces om hun doel te bereiken. De weg naar de vooropgestelde doelen, geeft vaak nog meer plezier dan het daadwerkelijk halen van de doelstellingen. Een perfectionist ziet enkel het doel en verder niets. Het proces van groeien of streven naar geeft hen geen voldoening.
Voorbeeld: Ook al heb je een topprestatie bereikt, je kan toch nog iets bedenken dat beter had gekund.
6. Depressiviteit door niet gehaalde doelen
Wie perfectionistisch van aard is is vaker minder gelukkig of ontspannen. Wie ambitieus is veert na een teleurstelling veel gemakkelijker weer op dan een perfectionist. Deze blijft veel vaker hangen in negatieve gevoelens wanneer hun hoge verwachtingen niet gehaald worden.
Voorbeeld: Iemand die de eerste keer niet geslaagd was voor één examen, kan het er maar beter helemaal bij laten zitten.
Naast bovenstaande zes kenmerken zijn er nog heel wat andere zaken die we vaak bij perfectionisten zien terugkomen.
Heb je het idee dat je perfectionisme ervoor zorgt dat je (te)veel stress ervaart of in een burn-out terecht dreigt te komen of gekomen bent, dan kan een stress en burn-out coach je hierbij ondersteunen.
We organiseren in maart 2022 een driedaagse opleiding rond perfectionisme.
Herken jij jezelf in een aantal kenmerken van perfectionisme of krijg je als coach regelmatig een vraag rond perfectionisme en wil je je cliënten hier graag in willen ondersteunen?
Dan is deze opleiding interessant voor jou!